Linia tramwajowa nr 1 (Warszawa)

Linia tramwajowa nr 1
Annopol — Banacha
Tramwaj linii 1 na ulicy Odrowąża w Warszawie
Dane ogólne
Lokalizacja	Warszawa
Data uruchomienia	1905
Operator	Tramwaje Warszawskie sp. z o.o.
Dane techniczne
Czas przejazdu	45 – 51 min
Zajezdnia	Zajezdnia MPK
Rozstaw szyn	1435 mm
Liczba przystanków	34
Tabor
Tabor współczesny	105N2k/2000, 116Na
Przebieg linii Annopol Toruńska Kondratowicza Poborzańska Rembielińska Julianowska Bolesławicka Budowlana Pożarowa Staniewicka Rondo Żaba Namysłowska Rondo Starzyńskiego Wybrzeże Helskie Most Gdański Park Traugutta Dworzec Gdański Baseny Inflancka Rondo Radosława Powązkowska Niska Cmentarz Żydowski Dzielna Żytnia Okopowa Muzeum Powstania Warszawskiego Rondo Daszyńskiego Plac Zawiszy Ochota-Ratusz Plac Narutowicza Wawelska Och-Teatr Bitwy Warszawskiej 1920 Banacha

Linia nr 1
Annopol Toruńska Kondratowicza Poborzańska Rembielińska Julianowska Bolesławicka Budowlana Pożarowa Staniewicka Rondo Żaba Namysłowska Rondo Starzyńskiego Wybrzeże Helskie Most Gdański Park Traugutta Dworzec Gdański Baseny Inflancka Rondo Radosława Powązkowska Niska Cmentarz Żydowski Dzielna Żytnia Okopowa Muzeum Powstania Warszawskiego Rondo Daszyńskiego Plac Zawiszy Ochota-Ratusz Plac Narutowicza Wawelska Och-Teatr Bitwy Warszawskiej 1920 Banacha

Linia tramwajowa nr 1 (Warszawa) – linia tramwajowa zwykła, która kursuje z Annopola na Banacha. Linię obsługują zajezdnie Mokotów i Żoliborz.

Historia

Linia "1" powstała w 1905 roku, jako linia tramwaju konnego. Jej powstanie bezpośrednio wiązało się ze zmianą oznaczeń linii tramwajowych – dotychczasowe "kolory" zastąpione zostały przez oznaczenia liczbowe. "Jedynka" zastąpiła linię białą, łączącą rogatki powązkowskie z Mokotowem.

Tramwaje konne kursowały na tej linii przez trzy lata, do 1 sierpnia 1908 roku. Wówczas oznaczenie "1" przyjęła nowo uruchomiona ósma linia tramwaju elektrycznego i połączyła pętlę Powązki (IV Brama) trasą przez ul. Dziką, ul. Muranowską, Nalewki, Franciszkańską, Miodową, Krakowskie Przedmieście i pl. Trzech Krzyży z Placem Unii Lubelskiej. Linia kursowała bez zmian do 1920 roku, kiedy to wydłużono ją na południe do pętli u zbiegu ul. Puławskiej z ul. Dolną, a w 1924 do pętli Wierzbno. W 1932 roku linię wydłużono wzdłuż ul. Powązkowskiej aż do pętli Powązki (Elbląska), a w 1937 wzdłuż ul. Puławskiej na Służew. W 1939 roku dokonano modyfikacji trasy na Muranowie, gdzie linia "1" pojechała ul. Bielańską przez pl. Teatralny, zamiast ul. Miodową. Działania II wojny światowej wymogły zawieszenie linii 8 września 1939 roku.

Linia "1" została ponownie uruchomiona 4 kwietnia 1940 roku – linia kursowała jako jednokierunkowa z Powązek Wojskowych ul. Dziką, ul. Gęsią, ul. Franciszkańską i ul. Muranowską z powrotem do ul. Dzikiej na Powązki Wojskowe. Jeszcze w tym samym roku, w październiku, zmieniono charakter linii i przedłużono ją do Placu Teatralnego, zaś w listopadzie, po utworzeniu getta, skierowano ją przez pl. Bankowy i wydłużono przez pl. Mirowski, ul. Wolską i ul. Skierniewicką na Czyste. Na początku czerwca 1941 roku linię skrócono jeszcze do Powązek-IV Bramy, po czym 15 czerwca 1941 roku ją zlikwidowano, a jej trasę przejęły linie 10 i 14.

Dnia 22 sierpnia 1943 roku ponownie uruchomiono "1" na trasie z pętli Młynarska przez ul. Wolską, ul. Chłodną, ul. Graniczną, ul. Marszałkowską oraz ul. Puławską na Wierzbno. Na początku 1944 roku wydłużono ją do pętli Wawrzyszewska. Kursowanie zawieszono w dniu wybuchu powstania warszawskiego, 1 sierpnia 1944 roku.

Po wojnie linię "1" uruchomiono 20 czerwca 1945 roku na trasie z Kawęczyńskiej-Bazyliki przez ul. Ząbkowską, ul. Targową i ul. Grochowską na Wiatraczną, była to pierwsza odbudowana linia tramwajowa – długość trasy wyniosła 5 215 metrów, obsługiwana była przez 7 pociągów. Jeszcze w tym samym roku, po uruchomieniu linii 3, "jedynkę" skierowano wzdłuż ul. Radzymińskiej do pętli Radzymińska. W 1949 roku, w związku z przekuwaniem torów na nowy rozstaw, linia "1" została zlikwidowana, uruchomiono ją ponownie 11 czerwca 1950 roku na nowej trasie z Pelcowizny przez ul. 11 Listopada i Most Śląsko-Dąbrowski na Staszica, w 1954 roku przedłużonej do pętli Koło.

Do 1959 roku linia kursowała al. Świerczewskiego, jednak po otwarciu 21 lipca 1959 roku tzw. "Trasy Starzyńskiego", czyli ciągu ulic Starzyńskiego – Most Gdański – Buczka, linię "1" skierowano przez Most Gdański i Marchlewskiego (zamiast przez Most Śląsko-Dąbrowski) i dalej własną trasą na Koło, w 1960 roku skierowano ją przez ul. Okopową, natomiast w 1963 roku wydłużono wzdłuż ul. Marywilskiej aż do tzw. starej pętli Żerań Wschodni. Bez zmian dotrwała do 17 października 1971 roku, kiedy to w związ ku z otwarciem nowej linii tramwajowej przez Bródno skierowano ją ul. Rembielińską i ul. Annopol na nową pętlę Żerań Wschodni.

Linia kursowała następnie bez większych zmian aż do 1998 roku, kiedy to najpierw 5 stycznia została skrócona do Annopola, zaś 5 października wydłużono ją nowo otwartą trasą tramwajową przez ul. Radiową i ul. Powstańców Śląskich na Nowe Bemowo. Następna zmiana trasy miała miejsce 2 stycznia 2006 roku, kiedy to w ramach optymalizacji ruchu tramwajów linię "1" skierowano na nową trasę z Annopola nowym odcinkiem przez ul. Towarową i ul. Grójecką na Banacha. Taka trasa bez większych zmian funkcjonuje do dzisiaj, w międzyczasie, w latach 2010-2011 funkcjonowały również podjazdy do Żerania Wschodniego.

Trasa

Annopol – Annopol – Rembielińska – Matki Teresy z Kalkuty – Odrowąża – Starzyńskiego – Most Gdański – Słomińskiego – Okopowa – Towarowa – Grójecka – Banacha – Banacha

Bibliografia

Treści na tej stronie pochodzą z encyklopedii Warszawikia, dostępne są na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike License 3.0 (Unported).